Januari 2015


Bij deze wil ik iedereen een mooi, gelukkig, natuurrijk, diervriendelijk en gezond jaar toewensen!

Een aantal vogels namen vandaag een lekkere nieuwjaarsduik in het 'moerasje' (ingegraven cementkuip) in onze achtertuin. Eerst waren er twee Pimpelmezen (Cyanistes caeruleus), direct daarna een mannetje Huismus (Passer domesticus) die het kunstje had afgekeken. Erg leuk om ze zo te zien spetteren!

        



Er werd vandaag wederom lekker gebadderd door de vogels in onze achtertuin. Eerst een groepje Huismussen (Passer domesticus) in het moerasje, later nog een mannetje in de sterk verlande vijver. Voor wie niet bekend is met de term verlanden, dat is het dichtgroeien van water met waterplanten tot het punt waarop er eigenlijk land ontstaat. Daarom kon het mannetje Huismus dus 'op' de vijver staan. Veel wortels van Gele lis (Iris pseudacorus) en Wolfspoot (Lycopus europaeus) zorgen voor een stevige ondergrond.

  



Sinds 20 december zie ik regelmatig een Grote bonte specht (Dendrocopos major) in onze achtertuin. Het mannetje (te onderscheiden van een vrouwtje door de aanwezigheid van een rode vlek op het achterhoofd) blijkt een ring te dragen, maar het is niet eenvoudig de kleine cijfertjes af te lezen. Ik maak er zo vaak als ik kan flink wat foto's van, maar ben nog niet achter de volledige code. Wel blijkt dat er twee verschillende mannetjes, beide met ring dus, onze tuin bezoeken!

        



Een tijd terug werd ik via Facebook geattendeerd op het bestaan van een stofluizen-soort. De soort, Dorypteryx longipennis is volgens waarneming.nl zeldzaam, maar volgens degene die er op Facebook vroeg eens op te letten zou dat wel eens kunnen komen doordat er te weinig naar stofluizen wordt gekeken. Ik ben toen even in huis op zoek gegaan en vond er direct één! Ze zijn erg klein, enkele milimeters, dus fotografie is lastig. Ik probeerde dat door een loepje heen en dat leverde zowaar een best redelijk resultaat op.

Sindsdien kijk ik regelmatig even als ik een stofluis zie lopen. Vandaag ook weer, maar het was, zoals eigenlijk bijna altijd het geval is, de erg algemene soort Dorypteryx domestica. Vooral gemakkelijk te onderscheiden van de 'zeldzame' soort door de veel kortere antennes. Maar zeker de moeite waard eens op te letten dus en door te geven via waarneming.nl.

  



Succes vandaag met de apparatuur om Gierzwaluwen in de gaten te houden! Zie het Gierzwaluw-dagboek.

In een pot in de achtertuin komen de Bostulpen (Tulipa sylvestris) al weer flink omhoog. Ik telde er 10, volgens mij evenveel als vorig jaar. Die gaan vast weer mooi geel staan bloeien! :)

Die Grote bonte spechten in de tuin zijn natuurlijk hartstikke leuk, maar ik verdenk ze er wel van dat ze wat 'schade' hebben toegebracht aan het leemwandje voor de sachembijen (zie ook bijv. de pagina over bijen en wespen waar een filmpje van dat leemwandje en zijn bewoners te zien is. Hopelijk laten ze de rest van het wandje wel een beetje in tact, maar waarschijnlijk zijn er aardig wat volgroeide bijen aan het wachten op het vroege voorjaar en die zouden best een goede maaltijd kunnen vormen...

Vlak voor dat leemwandje bevind zich een stukje grond waarin zich als het goed is wat kalk bevind. Er liggen stukken kalkzandsteen, slakkenhuisjes, botjes en af en toe strooi ik er wat kalk-korrels. Er groeit daar nu een klein plantje waarvan ik denk dat het Gewone agrimonie (Agrimonia eupatoria) is. Hopelijk groeit dat plantje komend seizoen verder uit zodat het duidelijk wordt of dat klopt.

Iets later zag ik achter in de hoek van de tuin iets weg schieten. Er ritselde wat tussen de blaadjes en ik zag zo nu en dan iets bewegen. In totaal heb ik het diertje misschien 2 seconden gezien. Het was een Huisspitsmuis (Crocidura russula). Altijd leuk die hyperactieve diertjes in onze tuin te zien! Het voelt als een compliment voor onze tuin aangezien deze diertjes dagelijks hun eigen lichaamsgewicht aan voedsel moeten vinden! Dat bestaat vooral uit bodemdiertjes. Op de speciale pagina over Huisspitsmuizen van de Zoogdiervereniging staat zelfs dat het een carnivoor is, maar zoals ik wel eens heb vast kunnen leggen willen Huisspitsmuizen ook best eens iets plantaardigs, bijvoorbeeld een stukje brood nuttigen (zie ook het filmpje in het (Engelstalige) dagboek van 4 augustus 2010). Hieronder een wat vaag screenshotje uit een filmpje dat niet echt de moeite van het uploaden waard is.

        



Ik vond het idee direct toen ik er over las al interessant: het maken van een 'steenmarterhoop'. Ik las erover op een speciale pagina van de website van de Zoogdiervereniging (VZZ), misschien al wel in 2013, toen het nog de soort van het jaar was. Op een viertal foto's was een simpel ontwerp te zien van een ruimte opgebouwd uit muurstenen en stoeptegels waarin een Steenmarter rustig de dag kan doorbrengen. Toendertijd kwam er nog regelmatig een Steenmarter bij ons in de tuin op bezoek (er staan aardig wat filmpjes van in voorgaande jaren van het dagboek) en ik dacht dat er achter in onze tuin wel een geschikt hoekje was. Maar eerst moest er nog wat werk aan onze berging uitgevoerd worden en dat liet even op zich wachten. Eind vorig jaar ben ik er dan eindelijk mee begonnen. Het ontwerp is niet helemaal zoals dat wat op de website van de VZZ te vinden was. Dat komt door een aantal dingen. Ten eerste wil ik graag een camera in de hoop plaatsen zodat ik kan zien of de hoop gebruikt wordt en zo ja, hoe het er dan allemaal uit ziet wat er binnenin gebeurd. Daarvoor was het ontwerp van de VZZ-website niet zo geschikt, want midden in beeld zou dan een steunpilaar te zien zijn. Ik moest dus een dak verzinnen dat niet middenin steun nodig had en dat is een oud whiteboard geworden. Daardoor zijn ook de afmetingen wat ruimer geworden geloof ik.
Vandaag ben ik weer een stapje verder gekomen. Toen ik de basis van de muur had gemaakt twijfelde ik over de vloer. De grond was namelijk nogal vochtig en dat leek me voor een Steenmarter niet zo prettig om op te gaan liggen. Dus is het een houten vloer geworden, compleet met vloerisolatie! Vandaag bracht ik het isolatiemateriaal aan: stro. Maar na het afronden van de fundering voor de houten vloer had ik het dak er al op gelegd en afgelopen dinsdag was er al een eerste bezoeker! Een Bosmuis ging meerdere keren de hoop binnen. :)

Toen ik vandaag de vloer uit de hoop haalde zag ik in de zijwand van de loze ruimte waar ik stro in ging stoppen een gangetje. Ongetwijfeld van diezelfde Bosmuis. Die gaat de volgende keer dus uitkomen in redelijk wat stro. Binnenkort gaat het dak er weer even af zodat ik aan de slag kan met het aanbrengen van de camera.

Overigens ziet de omgeving van de steenmarterhoop op de eerste onderstaande foto er wellicht wat kaal uit, maar een stukje voor de ingang heb ik een Gewone vlier (Sambucus nigra) afgezaagd die hopelijk weer gaat uitlopen en natuurlijk gaat alles weer helemaal volgroeien. Op het dak van de hoop komen ook nog takken en er omheen ook om alles zo veel mogelijk aan het oog te onttrekken.

Overigens staat er een heel leuk filmpje gemaakt met een cameraval in het hoekje waar ik nu de steenmarterhoop aan het maken ben in het dagboek bij 3 juli 2012 (echt even klikken!). Helaas is het inmiddels al weer een hele tijd geleden dat zich een Steenmarter in onze tuin heeft laten vastleggen, maar hopelijk komt dat weer.

        

        



Overigens trof ik vandaag nog een grappig filmpje aan op een cameraval in het bos!




8 Januari schreef ik al dat er twee mannetjes Grote bonte specht onze tuin bezoeken. Vandaag zag ik ze voor het eerst tegelijk in de tuin. Ik kon er een bewijsplaatje van maken. :)

Vandaag heb ik verder hard gewerkt aan de steenmarterhoop. Maar het resultaat mag er zijn! De camera bevestigd, afgesteld en met enige moeite de kabeltjes naar binnen doorgevoerd. Daarna het dak er weer op en daar wat los liggend spul uit de tuin op gelegd. En van de vlier die dicht bij de ingang stond (en hopelijk weer terug komt) takken in de grond gestoken met daartussen wat bladmateriaal om de hoop wat mooier bij de tuin te laten passen.

Ik heb tijdelijk een DVR in de berging gezet waarmee middels bewegingsdetectie opnames gemaakt kunnen worden. Nu maar hopen dat er vannacht in ieder geval even een Bosmuisje naar binnen komt en de eerste beelden laat opnemen! :D

        




De eerste nacht waarop de afgeronde steenmarterhoop beschikbaar was kwam er weliswaar een Bosmuis (Apodemus sylvaticus) langs, maar die bleef wat onwennig buiten. Op de cameraval die daar opnames van maakte was te zien hoe het diertje af en toe naar de ingang liep, maar de ene keer snel weer weg rende en de andere keer eventjes naar binnen ging, maar zo snel weer naar buiten kwam dat de tochtsluis niet gepasseerd kon zijn. Dat laatst bleek te kloppen, want op de DVR trof ik geen opnames aan.

Maar gisterenavond en vannacht is de Bosmuis wél naar binnen gekomen en zijn de eerste opnames met behulp van bewegingsdetectie gemaakt! :) Op de eerste beelden kwam het muisje even aan de camera snuffelen zo lijkt het. Later kwam de muis veelvuldig in het stro rondscharrelen en er werd regelmatig even geklauterd (her en der bevinden zich wat kieren boven de muurstenen en daar past de muis soms net tussen). Eén keer zag ik dat er wat stukjes stro in de mond mee werden genomen, een andere keer ging de muis volledig onzichtbaar onder al het stro door. Hieronder een korte impressie van de Bosmuis op bezoek in de Steenmarterhoop. :)




Ik vind het altijd zo ontzettend leuk om te zien hoe Huismussen (Passer domesticus) een zandbad nemen in het speciaal daarvoor bedoelde overdekte zandbakje in onze achtertuin. Ditkeer was het een volwassen mannetje. Zie ook het leuke filmpje dat ik een paar jaar geleden maakte.

Ook leuk om te zien zijn opkomende Gevlekte aronskelken (Arum maculatum). In de buurt van het Wylerbergmeer fotografeerde ik een mooi groepje.

  



Weer wat spechten-foto's! Vandaag weer een mannetje met ring en eentje zonder! Dat maakt dus duidelijk dat drie verschillende mannetjes Grote bonte specht (Dendrocopos major) onze achtertuin bezoeken! :D

Verder in de tuin Bostulp (Tulipa sylvestris), Gevlekte aronskelk (Arum maculatum) en de steenmarterhoop in de sneeuw.

        

  



Het was een drukke dag vandaag. 's Ochtends naar mijn werk, tot ongeveer half twaalf. Daarna naar het centrum van Nijmegen. Eerst het maandblad van de natuurvereniging waar ik secretaris voor ben (KNNV Afdeling Nijmegen) op de post gedaan. Toen naar een dierenwinkel, twee zakken aquariumgrind á 10 kilo gekocht en die mee naar de St. Stevenskerktoren genomen. Want daar is deze week dan eindelijk een nestbak voor Slechtvalken geplaatst! In april 2012 al begonnen hiervoor de voorbereidingen, die toen vooral bestonden uit het vinden van de juiste contactpersonen en het krijgen van toestemming. Er werd al snel aangegeven dat een nestvoorziening er pas zou komen nadat de toren gerestaureerd was. Maar dat liet nogal even op zich wachten... Nu staat de toren nog in de steigers, maar is de bak dus geplaatst! Deze werd gemaakt door de aannemer die de restauratie uitvoerd, gebaseerd op onderstaande tekening die ik maakte na overleg met Peter van Geneijgen van de Werkgroep Slechtvalk Nederland (het is overigens 10 mm dik trespa geworden). De bak is geplaats op het noorden, aan de kant van de rivier de Waal dus. Op de bodem legde ik een stuk anti-worteldoek om te voorkomen dat het relatief fijnkorrelige grind door de afwateringsgaten zou vallen. Toen ging eerst een zak grind die al eens voor een proefopstelling werd gebruikt in de bak. Vervolgens de twee zojuist gekochte zakken. Alles bij elkaar zat er toen zo ongeveer 35 kilo grind in de bak, maar ik zal binnenkort nog eens terug moeten om aan te vullen zodat er een laag van ongeveer 10 cm grind in de bak ligt. Als ik dat ga doen neem ik een cameraval mee om daar boven te plaatsen om voorlopig zo de bak te monitoren. Een kennis heeft van de week namelijk nog een Slechtvalk boven op de toren zien zitten, aan de noordkant! Voorlopig zal ik de bak dus met een cameraval in de gaten houden, maar in de toekomst komt er waarschijnlijk een heuse webcam! Er is al toestemming daarvoor een internetverbinding aan te leggen tot bovenin de toren! :D

Eenmaal thuis kon ik een vierde Grote bonte specht (Dendrocopos major) aan onze tuinlijst toevoegen! Een vrouwtje ditkeer, mét ring! Maar van de ringcode heb ik nog niets kunnen zien.

Verder ging er een Koolmees (Parus major) het nestkastje in dat binnen in onze berging achter een gat in de muur hangt. Een tweede Koolmees kwam aan de invliegopening hangen en bleef daar even hangen. Het moet wel de partner van de ander zijn geweest, want het ging allemaal heel rustig. De opening heb ik een tijdje terug nog aangepast trouwens. Het was een vrij groot vierkant gat, met cement heb ik dat verkleind tot ongeveer 3 bij 3,5 cm. Zou leuk zijn als er dit jaar voor het eerst genesteld zou worden!

     

Verder naar het dagboek van februari



Terug naar dagboek 2015 index Terug naar homepage